In mijn vorige blog was ik nog vol verwachting over wat ging komen. Vandaag alweer bijna 4 weken geleden kwam ik op 13 mei aan in Santiago de Compostella en is mijn droom uitgekomen.
In de 46 dagen dat ik (bijna) iedere dag heb gelopen, heb ik zoveel mooie, intense, verdrietige, vrolijke en ontroerende momenten meegemaakt dat ik niet weet hoe dat allemaal in 1 blog te vangen. Want hoe beschrijf je een parallel universum waar je 46 dagen in leeft? Het is een eigen wereld met eigen vrienden en bekenden, uitdagingen, zorgen, vrolijkheid, spiritualiteit, religie en heel veel liefde en respect.
Ik kwam er al gauw achter dat ik me heel erg thuis voelde in deze wereld en dan ook niet van plan was om me te haasten. Ik wilde hier eigenlijk (op dat moment) wel de rest van m’n leven blijven. Iedere dag buiten, iedere dag weer onderweg naar een ander thuis en dito familie en iedere dag letterlijk met open armen worden ontvangen. Iedere dag m’n rugzakmet alles wat ik bezit op m’n rug. Nadeel van het niet haasten was dat ik ook heel veel afscheid heb genomen van veel lieve mensen. Lieve mensen vanuit de hele wereld met een ander schema bijvoorbeeld omdat ze al een terugvlucht hadden geboekt of domweg omdat ze niet meer vakantiedagen hadden. Ook heeft niet iedereen hetzelfde looptempo op de Camino. En in mijn tempo was al helemaal geen ritme en structuur te vinden…Wel het geluk dat ik geen einddatum had.
Slapen en bedden enzooo
Zo liep ik mijn kortste afstand van ca 7 km tussen Santo Domingo de la Calzada en Grañon. Het was mijn 12edag en ik had alle dagen onafgebroken gelopen. Ondanks dat ik genoeg geoefend had, begon mijn lijf toch wel te protesteren. Ik had pijn aan mijn voetbeentjes, mijn kuitspieren schoten af en toe in een pijnlijke kramp en mijn hoofd en hart begonnen wat uit elkaar te raken. Daar waar ik de eerste dagen als “moeder aarde” (bijnaam die ik kreeg van Italiaanse schone) over de Camino wandelde, daar vloog ik in Grañon uit de bocht. Ik hoorde om 10 uur al heerlijk jazzmuziek uit de luidsprekers van “My Way” schallen en tijdens een kop koffie hakte ik de knoop door en keek op Airbnb naar een privékamer in de buurt. En die was er op 30 meter afstand! Ik kon meteen inchecken. Om 10.30 stond ik onder mijn eigen douche, zaten mijn kleren in de wasmachine van de eigenaresse en lag ik daarna volledig uitgeput op mijn hemelbed naar het plafond te staren. Het echte besef van het lopen van de Camino kwam toen denk ik pas echt binnen. Het leek wel een achtbaan waar ik op terugkeek. Mijn hele leven was 360º veranderd.
Iedere dag zonder douchen om 8 uur of eerder stond ik al op straat, weer of geen weer, de hospitalleros waren onverbiddelijk. Overigens gingen ook met dezelfde ijzeren discipline overal om 22 uur de deuren dicht en kwam je niet meer binnen. Ook werd je dan geacht stil te zijn en gingen de lichten uit. Ook geen telefoonschermpjes meer aan…Iedere nacht op zaal met 1 tot 120 mede pelgrims, geen nacht zonder “The sound of the Camino” lees: Snurkmuziek…
Slapen onder of boven in een stapelbed, waarbij elke verdieping zo zijn voor- en nadelen heeft. Wanneer je boven slaapt kun je namelijk rechtop zitten en ook je benen omhoog gooien om de bloedsomloop weer een boost te geven. Nadelen zijn de trappetjes (áls ze er al zijn) met de dunne treden. Geloof me, je voeten zijn zoooo gevoelig dat dit niet prettig is, en ook nachtelijke wc-bezoekjes zijn wat bewerkelijker…Voordelen van het beneden slapen zijn dat je een tentje kunt bouwen voor de nodige privacy met je handdoek, jas etc. En dat ik mijn eigen home-cinema tot hilariteit van medepelgrims creëerde door mijn telefoon aan de lattenbodem van mijn bovenburen te bevestigen heeft wel zijn navolging gekregen.
Dit alles en meer realiseerde ik me daar in mijn eigen kamer in Grañon. Ik was zo uitgeput dat ik aan het eind van de dag gewoon nog een nacht heb bijgeboekt. Nog een dag even niets hoeven. Toch zat ik al om 9 uur in “My Way” aan de koffie om pelgrims te ontmoeten. Ook al had ik natuurlijk geen idee wie er allemaal langs zouden komen, toch voelde het zo vertrouwd om al die mensen met rugzakken en wandelstokken te zien. Dat is precies wat ik met het parallelle universum bedoel. De Camino familie; waarbinnen iedereen aardig, hartelijk en vriendelijk naar elkaar is. Er wordt oogcontact gemaakt, men raakt elkaar gewoon even aan, toont genegenheid, glimlacht bemoedigend, wenst elkaar een “Buen Camino” en gaat weer verder.
Verder die rustdag door Grañon, dat bestaat uit twee straten, gekuierd. Net even wat meer innerlijke rust en tijd om mooie foto’s te maken, praatjes te maken en weer terug naar m’n kamer. Lekker met een koppie thee een koekjes netflixen in de luie stoel. Wow wat een luxe! De volgende ochtend gestart met een koffie in “My Way” en daar een aardige Engelssprekende Belg ontmoet, met wie ik af en aan de volgende drie dagen richting Burgos ben gelopen. Van hem heb ik geleerd dat je best af en toe je eigen Speciale Paspoortin mag zetten…We hebben op zijn Speciale Paspoort 3 km met de bus afgelegd in Burgos. Mijn enige 3 km op de hele Camino overigens dat ik niet heb gelopen!
Een van mijn langste afstanden van ca 30 km heb ik met de Nederlandse Monique afgelegd. Ik ontmoette haar ergens langs de weg tussen Hornillos del Camino en Itero del Castillo. Dit stuk ligt op de Meseta en is één lang gerekte weg door akkers en graanvelden. Weinig bomen en struikjes om aan de roep van de natuur gehoor te geven (lees wc-bezoek). Er was een berg stenen waar ik haar net achter vandaag zag komen. Ik vroeg haar lachend of dit de openbare toiletten waren. We raakten aan de praat en bleken beiden Nederlands te zijn. Zij was net die dag ervoor begonnen in Burgos en was nog helemaal fris en vol enthousiasme. We zijn samen opgelopen en raakten niet uitgekletst. Zo lekker om weer eens een hele dag Nederlands te praten, hoewel mijn Engels inmiddels wel als mijn tweede taal voelt. Bij iedere plaats keken we elkaar aan en zeiden dan: Gaan we nog eentje verder? We wisten dat aan het eind van de dag ons een hele steile berg te wachten stond die de meesten bewaarden voor de volgende ochtend. Wij hebben deze berg aan het eind van de dag beklommen en eenmaal boven aangekomen op mijn telefoon Spotify aangezet en lekker geswingd en gezongen op Melanies versie van “I will survive”. Uiteindelijk arriveerden we moe en zeer voldaan om een uur zeven in de plaatselijke Albergue Municipal en konden nog net aanschuiven in de plaatselijke bar waar het pelgrims menu werd geserveerd. Samen met twee Spanjaarden en een Duitse jongen hebben we dikke pret gehad over The Sound of the Camino.
De volgende ochtend regende het en ben ik met Monique en de duitsejongen aan de dag begonnen. Bij onze eerste koffiestop heb ik afscheid genomen, want ik voelde dat ik toch liever alleen verder wilde lopen. Tijdens de koffie werd ik geraakt door een opmerking van de lieve Duitser en kwam de dood van mijn jeugdvriend Richard onaangekondigd binnen. Ik had nog wat uit te zoeken….
En dat heb ik dan ook gedaan. De dagen erna veel gehuild in de regen op de langgerekte never ending Meseta. Het snot liep samen met mijn tranen over m’n wangen, verbeten marcheerde ik langs alles en iedereen. Boos, verdrietig, eenzaam, het was Pasen en het werd tijd om op te staan! Een Spaanse pelgrim zag mij al een tijdje ploeteren met mijn tranen en mijn stevige tred. Hij wenste me liefdevol een zacht Animo (moed) toe. Ik voelde me een klein beetje minder alleen en realiseerde me dat ik mijn gevoel moest gaan delen. Diezelfde middag heb ik de zus van Richard geappt en mijn verdriet gedeeld. Voor haar heel fijn en ook voor mij een les dat ik niet alles alleen hoef op te lossen.
Het heeft nog een paar dagen en heel wat kilometers geduurd voordat ik voor mezelf heb kunnen ontrafelen waarom zijn plotselinge dood in 2017 zo’n enorme impact heeft gehad. Het hangt aan een sliert van grote life events aan elkaar. Ik vind de waarde hiervan te groots om op het internet te plaatsen, maar ik heb een aantal woorden op de stenen geschreven die ik al een tijd bij me droeg. Deze woorden heb ik op 1 mei (hoe symbolisch, Dag van de Arbeid) achter gelaten bij de Cruz de Ferro. Letterlijk een stuk lichter verder gegaan en klaar voor wat meer lucht.
Heb het Leven Lief
Vrij aan het begin van de Camino, ik weet het nog goed, ik liep de stad Pamplona uit en boven op een brug kwam het liedje van Liesbeth List via m’n oordopjes mijn hoofd en hart binnen. Ik had de tekst al eerder gebruikt bij de viering van het behalen van mijn certificaat bij Phoenix Opleidingen. Het is mijn lijflied geworden en iedereen die het maar wilde horen kreeg het als boodschap van mij mee. “Heb het leven lief” ik schreef het in de gastenboeken, op volgekladde stukjes hout onderweg, op mijn wandelstoken op mijn verjaardag heb ik getrakteerd op van voetentape gemaakte lintjes met mijn lijfspreuk erop geschreven. De lintjes die ik over had onderweg in bomen en aan schelpen gehangen. Ik geef het ook graag aan jou als lezer mee:
Leef als een kind
Van de wind en van de liefde
En herken de open blik
In de ogen van een vreemde
Dans met de maan
Sla je armen om de sterren
Ga je dromen achterna
Op de maat van de seizoenen
Heb het leven lief
Als de stormwind gromt en als de lente komt
En verberg je niet
Als de regen valt of de donder knalt
Zing het hoogste lied
Vlieg in vogelvlucht door de blauwe lucht
Heb het leven lief
En wees niet bang
Huil als het moet
Totdat je stikt in al je tranen
Maar ontwapen je verdriet
Met dezelfde overgave
Als waarmee je huilt
Je kunt uit je as herrijzen
Het geluk van het moment
Zet een streep door het verleden
Heb het leven lief
Als de stormwind gromt en als de lente komt
En verberg je niet
Als de regen valt en als de donder knalt
Zing het hoogste lied
Vlieg in vogelvlucht door de blauwe lucht
Heb het leven lief
En wees niet bang
Heb het leven lief
Met je ogen dicht of in het volle licht
Hou van wie je ziet
Pak de liefde vast
En verlies haar niet
Heb het leven lief
In de grijze nacht
En als de morgen lacht
Heb het leven lief
En wees niet bang
Wees maar niet bang.
En dan is daar na 46 dagen toch zomaar het moment dat ik Santiago de Compostellabinnenwandel. Raar, 800 kilometer over gefantaseerd hoe dat zou zijn en nu is het dan zover. Stiekem had ik helemaal geen zin in de drukte van een stad, de laatste 100 kilometer was ik behoorlijk chagrijnig vanwege de andere sfeer die er heerste op de Camino. De “Tourigrinos” (pelgrims die alleen de laatste 100 km lopen om toch een Credential te kunnen halen) brengen een andere energie met zich mee op de slaapzalen en ook tijdens het wandelen door de prachtige bossen was het luidruchtiger en gehaaster. Had ik al gezegd dat Galicie prachtig is? Galicie is Schitterend!
Leven na de Camino
Ik was wel klaar en wilde niets liever dan de Camino afronden. Pas toen ik tijdens mijn herstelperiode in Finisterremijn laatste 100 km ging evalueren, realiseerde ik me dat het eigenlijk best heel erg mee viel, met die “Tourigrinos” maar dat er een heel hardnekkige eigenschap van mij, “Oordelen” geheten, nog weer even zin had om te plagen. Dat kwartje viel toen ik zo ontzettend verbaasd was over de grote vermoeidheid en fybromyalgie pijnen mij overvielen en ik een combi-massage (Reiki en ontspanning) had geboekt bij Simone, de hospitallero van de herberg. Na de behandeling zei hij: “Je hoeft niet zo hard voor jezelf te zijn…”. Pats! Die kwam wel even binnen, even had ik het gevoel dat ik de hele Camino voor noppes had gelopen…Maar toen realiseerde ik me dat het waar is wat er gezegd wordt: “De Camino begint pas ná de Camino”. Ik heb zo mijn thema’s gedurende 46 dagen en 800 kilometer bij de kladden gehad, nu is het tijd om ze te leven en doorleven.
Ik schrijf deze blog op mijn laatste dag in Porto. Ik heb hier de afgelopen 2 weken een caravan gehuurd via Airbnb. Nota bene aan de Portugese Kustroute naar Santiago de Compostela. Ik heb nog samen met mijn lieve Canadese Camino vriendin Susan een stukje heb gelopen. Ze was een dagje bij mij op bezoek. De caravan staat in de tuin en wanneer ik de tuin uitloop sta ik op het strand. Hoe idyllisch! Ik heb weinig van de buurt, laat staan van de stad gezien, want ik had deze periode gereserveerd om te werken aan mijn online klus als hoofdredacteur van de Lytje Pole Krant, een toeristische kwartaalkrant uitgegeven door VVV Schiermonnikoog. Naast de heerlijke pauzes aan het strand was het af en toe een behoorlijke uitdaging om én in de hitte én de bijna onafgebroken blaffende honden in de tuinen van de eigenaar en de buren en hun buren en hun buren etc. te trotseren. Maar het is gelukt, 28 juni ligt er weer een mooie nieuwe krant klaar. Gemaakt in Portugal, geredigeerd op Schiermonnikoog en vormgegeven op Terschelling. Morgen heb ik voor de tweede keer afgesproken met de Nederlandse Mirjam. Mirjam en haar vriend heb ik ontmoet via de facebook pagina Wereldvrouwen en vorige week een leuke vrije middag en avond mee gehad. Morgenavond om 21 uur vertrekt mijn Alsabus naar Granada, daar ga ik twee weken via Workaway vrijwilligerswerk doen op een Olijfgaard. Hoe dat zal gaan lees je in een volgende blog.
PS
Er is zoveel niet geschreven en er zijn zoveel mooie foto’s gemaakt. Ik sluit alle herinneringenl in mijn grote hart en als ik mijn ogen dicht doe ben ik weer op de meest prachtige plekken; in de meest mooie kathedralen, inspirerende musea en verlaten bossen, verfrissende rivieren, hoge bergen, hoor ik in de stilte de koekoek, vul ik mijn flesje met water uit de fontein, ruik ik de lavendel, zie ik grote en kleine Camino-Art werken en hoor ik mijn Camino vrienden praten.
Recente reacties